تأثیر بیان تصویری شاهنامه ی فردوسی بر نگاره های شاهنامه های بایسنقری و تهماسبی

thesis
abstract

این رساله عناصر تأثیرگذار بر کیفیت دو شاهنامه ی بایسنغری و تهماسبی را از دو زاویه ی عوامل بیرونی و عوامل درونی بررسی کرده است. ساختار ادبی شاهنامه ی فردوسی و نوع تعامل هنرمند با آن در محدوده ی عوامل درونی قرار گرفته است. هدف تحقیق در این بخش، شناسایی و دسته بندی شاخصه های ادبی شاهنامه فردوسی است که بر ساختار و بیان هنری دو نسخه ی بایسنغری و تهماسبی موثر بوده است. تفاوت های مذهبی و فرهنگی و حکومتی و اقتصادی در زمان تیموریان و صفویان به عنوان عوامل بیرونی، در کیفیت و تفاوت دو نسخه ی بایسنغری و تهماسبی موثر بوده است. هدف در این بخش نیز شناسائی عوامل تأثیر گذار بر خوانش نگارگران و به تبع تفاوت های دو نسخه ی مذکور است. به منظور رسیدن به این اهداف شناسایی منابع ادبی و تاریخی و هنری ضروری است. شناسایی منابع از طریق کتابخانه و جمع آوری اطلاعات به وسیله ی فیش برداری بوده است. تجزیه و تحلیل اطلاعات به شیوه ی کیفی صورت گرفته است. از طریق توصیف و تحلیل و تطبیق داده هایی که از تجزیه و تحلیل به دست آمده بود، یافته ها و نتیجه ها به این شرح تدوین شده است؛ معادل تصویری صورت های خیال در اشعار فردوسی، به طور مستقیم در نگاره های تهماسبی مشاهده شد. به همین دلیل تنوع و تعدد عناصر تصویری با کارکرد صورت های خیال، در شاهنامه ی تهماسبی بیشتر از بایسنغری بود. علی رغم این که امکان تفکیک کامل وجود نداشت، تفاوت دو نسخه به دو شکل بررسی شده است. اول در محتوا که ناشی از مذهب و فرهنگ بوده است. دوم شکل ساختاری و عناصر تصویری که ناشی از حکومت و شرایط اقتصادی بوده است. بررسی نوع روایت گری شاهنامه فردوسی با توجه به عناصری همچون صور خیال (تشبیه، استعاره، کنایه، اسناد مجازی)، اغراق شاعرانه، وزن عروضی و ... و تأثیر آن ها در شکل گیری نگاره های حماسی، منجر به شناسایی و معرفی رابطه ی ظریف و حساس از طریق زبان تصویری میان این نگاره ها با متن ادبی خواهد شد. امری که تا کنون در این سطح بدان پرداخته نشده است.

similar resources

بررسی تطبیقی تذهیب آثار ادبی دوره تیموری و صفوی (شاهنامه بایسنقری و شاهنامه شاه تهماسبی)

نقوش تزیینی از اواخر قرن هفتم ه.ق. توسط نگارگران ایرانی به شکل متفاوتی در کتب‌ ادبی مصور به کار رفت. این شیوه جدید تذهیب طی قرن نهم ه.ق. تحت تأثیر تیموریان به تدریج فراگیر شد. تذهیب به کار رفته در مهمترین نسخ ادبی قرن نهم و دهم شاهنامه‌ بایسنقری و شاه‌تهماسب نیز نشانگر پیوندهای هنر کتاب‌آرایی میان دو دوره است و وجوه ممیزه آنها زمینه خوبی برای مطالعه ایجاد می‌کند. در این پژوهش با استفاده از مناب...

full text

بیان تصویری در شاهنامه فردوسی و نقد نمود آن در شاهنامه بایسنقری

چکیده شاهنامه فردوسی به عنوان یکی از کتاب هایی که بیش از هر کتاب دیگری، در طول تاریخ هنر نقّاشی ایران، تصویرسازی شده است، از جایگاه ارزنده ای از نظر تعامل و ارتباط میان ادبیّات و نقّاشی برخوردار است. این اثر گرانقدر، نوعی رساله فرهنگی، هنری و ادبی است که با پاسداشت و انتقال مفاهیمی چون نیکی و داد و دهش؛ اخلاق و انسانیّت، آزادی و وطن دوستی را در خلال داستان ها و تصاویر بی بدیلش، به مخاطب عرضه می...

بررسی زمان و مکان در نگاره های شاهنامه بایسنقری، با رویکرد پدیدارشناسانه

در این پژوهش، مبنای مطالعه نگاره‌های شاهنامه بایسنقری (۸۳۳ه‌ق) بر دو مؤلفه اساسی زمان و مکان است. به‌طوری که با بررسی شیوه بازنمایی و حضور این دو پدیدار هم‌زاد و درهم‌تنیده در این نگاره‌ها، راهی به جهانِ آن‌ها گشوده شود؛ همان جهانی که در آگاهی و ادراک شخص هنرمند، و سپس مخاطب، پدیدار می‌شود، نه جهانی فی‌نفسه و در خود. به همین سبب در این‌جا رویکرد پدیدارشناسانه، که اساسش بر کارکردهای آگاهی است، به...

full text

بررسی تصویر زن در شاهنامه بایسنقری و شاهنامه تهماسبی

شاهنامه فردوسی، نامورنامه ای پرافتخار از نقش آفرینی زنان و مردانی است که به دست توانای حکیم طوس، به صورت اشعاری بی نظیر خلق شده است. حضور زن در شاهنامه فردوسی از جایگاه ویژه و برجسته ای برخوردار می باشد و در همین راستا، هنرمندان در نگاره های متعلق به این شاهکار عظیم و پر افتخار، نظر خاص خود را به زن مبذول داشته و نگاره هایی را به حضور زنان اختصاص داده اند. این رساله با رویکردی ادبی و زیبایی ش...

15 صفحه اول

بررسی نمادهای تصویری «فَرّ» (با تأکید بر نگاره های شاهنامه)

نقش­مایه­های نگاشته شده در نگاره­های شاهنامه، از سویی در پیوند با نظام نشانه های متنی است و از سوی دیگر از تبار نظام نشانه­های تصویری. نمونه­ای از این نظام دوگانة تصویری- متنی، در مفهوم مینوی فَرّ و نقش­مایه­های تصویری آن بچشم می­خورد. در نظام متنی، فرّة کیانی نشان دهندة مشروعیّت شاه است. در پژوهش­های انجام شده دربارة فرّ، پژوهش گران عموماً به توصیف مفهوم فَرّ و چگونگی کاربرد آن در شاهنامه و متون کهن پ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شاهد - دانشکده هنر

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023